اگر به دنبال کاهش وزن آن هم به مقدار زیاد هستید، راه پرچالشی دارید. درست شنیدید! شما چالش‌های بسیاری را خواهید دید. شاید اولین موردی که با آن رو به رو می‌شوید، این باشد که بین اسلیو معده یا بای پس معده کدام بهتر است. دلیل به وجود آمدن این سوال این است که هردوی این روش‌ها از بهترین و پربازده‌ترین شیوه‌های جراحی برای کاهش وزن محسوب می‌شوند، بنابراین سوالات زیادی در مورد آن‌ها پیش می‌آید.
در این مقاله قرار است شما را خیلی کوتاه با اسلیو و بای پس معده آشنا کنیم و سپس به همه سوالات شما از دیدگاه یک متخصص جراحی عمومی یعنی دکتر عبدالعلی رازقیان پاسخ دهیم. تا پایان با ما همراه باشید!
اسلیو بهتره یا بای پس؟
آشنایی با اسلیو معده
اسلیو معده که با نام گاسترکتومی اسلیو (Sleeve Gastrectomy) نیز شناخته می‌شود، یک عمل جراحی لاغری است که طی آن حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد از حجم معده برداشته می‌شود و معده به شکل یک لوله باریک درمی‌آید. اصطلاحاََ معده شبیه یک آستین یا به انگلیسی (Sleeve) می‌شود.
نتیجه این تغییر این است که معده ظرفیت کمتری برای نگه داری غذا دارد، فرد زودتر احساس سیری می‌کند و در نتیجه کالری کمتری جذب بدن می‌شود. همچنین سطح هورمون گرلین (هورمون گرسنگی) در بدن کاهش پیدا می‌کند و میل به خوردن غذا کم می‌شود. خوشبختانه این عمل برگشت پذیر نیست و ساختار روده را تغییر نمی‌دهد؛ بنابراین جذب مواد غذایی تقریباً مانند قبل و طبیعی باقی می‌ماند. دروغ بزرگی که درباره این عمل وجود دارد، این است که بعد از اسلیو ویتامین‌ها و مواد مغذی در بدن جذب نخواهند شد.
عکس قبل و بعد اسلیو معده توسط دکتر رازقیان
آشنایی با بای پس معده
بای پس معده یا به عبارتی گاستریک بای پس (Gastric Bypass)، یکی از قدیمی‌ترین و مؤثرترین جراحی‌های لاغری است. پیچیدگی این عمل کمی از اسلیو معده بیشتر است و شامل دو بخش اصلی می‌شود:
۱. کوچک کردن معده: جراح با ایجاد یک کیسه کوچک در قسمت بالای معده، حجم آن را به شدت کاهش می‌دهد.
۲. تغییر مسیر روده: بخش ابتدایی روده کوچک (دوازدهه) قطع شده و به کیسه جدید معده متصل می‌شود. این تغییر مسیر باعث می‌شود که غذا به جای عبور از کل روده، مستقیماً به بخش میانی روده کوچک وارد شود. در نتیجه کوتاه شدن این مسیر، حجم غذایی که مصرف می‌کنید، کمتر خواهد شد و بخشی از کالری و مواد غذایی جذب نمی‌شود.
بای پس معده علاوه بر اینکه برای کاهش وزن موثر است، در درمان دیابت نوع ۲ و برخی مشکلات متابولیک هم نقش دارد.
مقایسه اسلیو معده و بای پس معده از نظر نحوه انجام
هر دو جراحی اسلیو معده و بای پس معده به صورت لاپاراسکوپی (بسته) انجام می‌شوند که این روش دوره نقاهت کمتری نسبت به جراحی به روش سنتی و باز دارد. با اینکه هر دو با لاپاراسکوپی انجام می‌شوند، باز هم تفاوت‌های شاخصی وجود دارد:
- اسلیو معده: در این روش که با برش‌های کوچک انجام می‌شود، هیچ تغییر مسیری در روده ایجاد نمی‌شود و دستگاه گوارش دست نخورده باقی می‌ماند. زمان جراحی بین ۶۰ تا ۹۰ دقیقه است. در اسلیو فقط حجم و اندازه معده کوچک می‌شود و بیشتر برای محدود شدن حجم غذای ورودی به معده خوب است.
- بای پس معده: بای پس به نسبت اسلیو عمل پیچیده‌تری است، چون هم معده کوچک‌تر می‌شود و هم مسیر روده تغییر می‌کند تا جذب مواد غذایی و کالری کمتر شود. عمل بین ۹۰ تا ۱۵۰ دقیقه طول می‌کشد و به دقت و تخصص زیادی هم نیاز دارد.
مقایسه کلی دو روش
جدول زیر معیارهای مختلفی ار هر دو روش را مورد ارزیابی قرار می‌دهد:
| معیار | اسلیو معده | بای پس معده |
|---|---|---|
| برگشت به وزن اولیه | احتمال برگشت وزن در طولانی مدت کمی بیشتر | احتمال برگشت وزن کمتر |
| تغییر مسیر روده | ندارد | دارد |
| نوع تغییرات | فقط محدودکننده معده | محدودکننده معده و عدم جذب |
| درصد کاهش وزن | حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد اضافه وزن | حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد اضافه وزن |
| اثر بر دیابت نوع ۲ | بهبود قابل توجه | بهبود چشمگیر، حتی در موارد شدید |
| پیچیدگی عمل | کمتر | بیشتر |
| خطر کمبود ویتامین | کمتر | بیشتر |
| مناسب برای | افراد با BMI کمتر و بیماری زمینه‌ای محدود | افراد با BMI بسیار بالا، دیابت نوع ۲ و رفلاکس شدید |
| نیاز به مکمل ها | کمتر | بیشتر (مکمل های ویتامینی و مواد معدنی) |
مقایسه مزایای اسلیو معده و بای پس معده
با دانستن مزایای هر کدام از روش‌ها راحت‌تر می‌توانید متوجه شوید کدام روش برای شما بهتر است:
مزایای اسلیو معده
- دوره عمل کوتاه‌تر: به دلیل ساده‌تر بودن عمل نسبت به روش‌های دیگر، زمان کمتری در اتاق عمل سپری می‌شود.
- عوارض کمتر: احتمال بروز عوارضی مانند سندرم دامپینگ (درد و ناراحتی پس از خوردن شیرینی) کمتر است.
- کمبود ویتامین‌ها: چون تغییری در ساختار دستگاه گوارش ایجاد نمی‌شود، این ریسک وجود ندارد.
- حفظ عملکرد گوارش: مسیر طبیعی روده دست نخورده باقی می‌ماند و جذب مواد مغذی به صورت طبیعی‌تر صورت می‌گیرد.
- احساس گرسنگی کمتر: به دلیل ترشح هورمونی به نام گرلین، کمتر احساس گرسنگی و ضعف خواهید کرد.
- امکان تبدیل به بای پس: در صورت نیاز، این جراحی در آینده می‌تواند به بای پس معده تبدیل شود.
مزایای بای پس معده
- کاهش وزن بیشتر: به دلیل مکانیزم دوگانه (محدود کردن معده و کاهش جذب)، میزان کاهش وزن شما بیشتر خواهد بود.
- درمان بیماری‌ها: در کنترل و بهبود بیماری‌هایی مانند دیابت نوع ۲، فشار خون بالا و رفلاکس معده بسیار مؤثر است.
- بهبود سندروم متابولیک: بعد از بای پس، جذب کالری کاهش یافته و هورمون های قند خون افزایش می‌یابند که این باعث مقاومت بدن به انسولین می‌شود و علائم سندروم متابولیک هم کاهش می‌یابد.
- نتایج پایدارتر: طبق مطالعات، نتایج کاهش وزن با بای پس در درازمدت پایدارتر است.
بیشتر بخوانید: رژیم غذایی بعد از اسلیو معده باید چگونه باشد؟
مقایسه معایب و عوارض اسلیو و بای پس معده
هیچ عمل جراحی‌ای بدون عوارض نیست و این دو روش نیز از این قاعده مستثنی نیستند. آگاهی از عوارض احتمالی، به شما کمک می‌کند تا تصمیم آگاهانه‌تری بگیرید.
معایب و عوارض اسلیو معده
- برگشت وزن: در صورت عدم رعایت رژیم غذایی و سبک زندگی سالم، امکان برگشت وزن وجود دارد.
- نشت بخیه: در موارد نادر، ممکن است بخیه‌های معده دچار نشت شوند که یک عارضه جدی محسوب می‌شود.
- گشاد شدن معده: بعد از اسلیو، امکان گشاد شدن معده در طول زمان وجود دارد.
- تشدید رفلاکس: این عمل می‌تواند رفلاکس معده را در برخی افراد تشدید کند.
معایب و عوارض بای پس معده
- سندرم دامپینگ: این سندرم با علائمی مانند سرگیجه، تپش قلب و اسهال پس از مصرف غذاهای شیرین یا چرب بروز می‌کند. در واقع قند خون بعد از خوردن چیزهای شیرین افت می‌کند.
- کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی: به دلیل تغییر مسیر روده و کاهش جذب، بدن در معرض کمبود ویتامین B12، آهن و کلسیم قرار می‌گیرد و نیاز به مصرف مکمل دائمی دارد.
- پیچیدگی بیشتر: به دلیل پیچیدگی عمل، احتمال عوارض در حین جراحی کمی بالاتر است.
- زمان زیاد عمل: چون عمل پیچیده‌تر است، پس زمان بیشتری هم باید برای جراحی صرف شود.
چه کسانی کاندید انجام این عمل‌ها هستند؟
انتخاب بین این دو روش، به وضعیت سلامتی فرد، BMI (شاخص توده بدنی) و بیماری‌های زمینه‌ای او بستگی دارد.
- کاندیدای اسلیو معده: افرادی که BMI بین ۳۵ تا ۴۰ دارند و بیماری‌های مرتبط با چاقی (مانند دیابت) در آن‌ها کنترل شده است، گزینه مناسبی برای اسلیو هستند. همچنین، این عمل برای افرادی که نمی‌خواهند جذب مواد غذایی‌شان مختل شود، بهتر است.
- کاندیدای بای پس معده: افرادی با BMI بالای ۴۰، یا افرادی که BMI بین ۳۵ تا ۴۰ دارند و از دیابت نوع ۲، رفلاکس شدید معده، فشار خون بالا و آپنه خواب رنج می‌برند، کاندیداهای مناسب‌تری برای بای پس هستند.
- حتما باید قبل از عمل تمام وضعیت و شرایط شما به طور دقیق توسط پزشک بررسی شود تا بتواند تشخیص دهد راه درمان شما با این روش‌هاست یا باید روش‌های دیگری پیشنهاد کند. روش‌هایی مثل باندینگ معده، بالون معده و غیره.
آیا جراحی چاقی مناسب شماست؟
دوره نقاهت کدام کمتر است؟ اسلیو معده یا بای پس معده؟
دوره نقاهت اسلیو معده معمولاً کوتاه‌تر است. اغلب بیماران ۲ تا ۳ روز پس از عمل از بیمارستان مرخص می‌شوند و بعد از ۲ تا ۴ هفته می‌توانند به فعالیت‌های عادی بازگردند. در بای پس معده، مدت بستری دقیقا همین قدر است اما چون پیچیدگی عمل بالاتر بوده، نباید انتظار داشته باشید که خیلی سریع به روال عادی برگردید؛ این مورد نسبت به اسلیو فرق دارد.
اسلیو یا بای پس؛ کدام برای لاغری بهتر است؟
اگر هدفتان کاهش وزن بیشتر و درمان دیابت یا سندروم متابولیک است، بای پس معده گزینه بهتری است. اما اگر به دنبال یک عمل ساده‌تر با عوارض کمتر هستید و BMI شما خیلی بالا نیست، اسلیو معده انتخاب مناسبی خواهد بود.
هزینه های این دو عمل چه تفاوتی با هم دارند؟
همانطور که قابل حدس است، بای پس چون عمل سخت‌تری به لحاظ مراحل انجام و تکنیک می‌باشد، طبیعتا گران‌تر هم هست و قیمت عمل اسلیو همیشه کمتر بوده. هزینه دقیق هر دو عمل به حق‌الزحمه جراح، آزمایش‌های پیش از عمل، هزینه های بیمارستان، تیم بیهوشی و تجهیزات مورد نیاز بستگی دارد.
خواسته قلبی دکتر عبدالعلی رازقیان همواره این است که بهترین روش را با مناسب‌ترین هزینه به بیماران خود پیشنهاد دهد و همه نتیجه خوبی از عمل خود بگیرند.
نظر دکتر عبدالعلی رازقیان
دکتر رازقیان با تکیه بر سال‌ها تجربه خود در زمینه جراحی های لاغری، اینطور می‌گویند:
«بدیهی است که انتخاب بین اسلیو معده و بای پس معده باید کاملاً طبق شرایط هر بیمار شخصی‌سازی شود. من قبل از عمل، پرونده پزشکی، عادات غذایی، BMI و حتی وضعیت روحی بیمار را بررسی می‌کنم تا مطمئن شوم بهترین تصمیم برای سلامتی او گرفته می‌شود. هدف ما فقط کاهش وزن نیست، بلکه بهبود کیفیت زندگی و سلامت طولانی‌مدت بیمار است.»
در نهایت، عمل اسلیو معده بهتر است یا بای پس معده؟
پاسخ به این سؤال ساده نیست، چون حقیقتا پاسخ قطعی‌ای وجود دارد. هر دو روش اسلیو و بای پس، توسط علم پزشکی مورد تایی هستند و نمی‌توان گفت کدام خوب است و کدام بد. بلکه باید بهترین گزینه را برای هر فرد پیدا کرد. اگر به دنبال کاهش وزن بیشتر و درمان بیماری‌هایی مانند دیابت نوع ۲ هستید و آمادگی پذیرش عوارض احتمالی را دارید، بای پس معده می‌تواند گزینه مناسبی باشد. اما اگر هدف شما کاهش وزن معقول با حداقل تغییرات در سیستم گوارش است، اسلیو معده برای شما گزینه ایده آل‌تری است.
برای رسیدن به بهترین تصمیم، توصیه می‌شود با یک متخصص جراحی چاقی و جراحی عمومی با تجربه مانند دکتر عبدالعلی رازقیان مشاوره کنید. ایشان با بررسی دقیق شرایط شما، به شما کمک خواهند کرد تا بهترین راه را برای دستیابی به سلامتی و اندامی ایده‌آل انتخاب کنید.
برای رزرو وقت مشاوره با دکتر راقیان، همین حالا تماس بگیرید.
شماره تماس مطب دکتر: ۰۲۱۷۱۷۲۳
